Η φετινή σχολική χρονιά δεν είχε σημαντικές διαφοροποιήσεις από την προηγούμενη στις διδακτικές προσεγγίσεις που ακολούθησα. Εφόσον έχω αναφερθεί αναλυτικά στην περυσινή έκθεση σε δραστηριότητες και εργασίες που εκπονήθηκαν ανά τάξη, δεν το θεωρώ σκόπιμο να τις επαναλάβω.

Θα ήθελα μόνο να αναφέρω μερικές παρατηρήσεις / επισημάνσεις που με προβλημάτισαν, όπως ίσως και αρκετούς από τους συναδέλφους στα Γυμνάσια.

Η φετινή Β΄ τάξη είχε αρκετά αυξημένο αριθμό παιδιών. Κάθε τμήμα είχε 27 - 28 παιδιά, με αποτέλεσμα στο εργαστήριο να έχω 14 μαθητές σε αίθουσα με 11 υπολογιστές. Οι αριθμοί ήταν βέβαια εντός των προβλεπόμενων ορίων, ωστόσο η πράξη αποδεικνύεται πάντα δυσκολότερη της θεωρίας. Δεδομένου ότι χρόνο με το χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των αλλοδαπών μαθητών, των μαθητών με δυσκολία συγκέντρωσης και των παιδιών που μεγαλώνουν με το δικό τους υπολογιστή αγκαλιά, κάνει τα προβλήματα συνεργασίας στο εργαστήριο ολοένα και πιο έντονα. Κατά συνέπεια, μεγάλο μέρος του χρόνου αναλωνόταν σε θέματα του είδους «Εγώ δε θέλω να κάτσω μαζί του!», «Δε μ’ αφήνει να πιάσω το ποντίκι!», «Δεν κάνει τίποτα αυτός, όλα εγώ τα κάνω…» κ.τ.λ. Όταν δε, έπρεπε οι μαθητές να γυρίσουν για να δούμε κάτι στον πίνακα, χρειαζόταν ειδική προετοιμασία εφόσον η μια καρέκλα εμπόδιζε την άλλη. Υπήρχε μια συνεχής ένταση μέσα στην αίθουσα, κάτι που δυσκόλεψε σημαντικά την εκπαιδευτική πράξη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Εξάλλου, το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου οι μαθητές κοιτάζουν μια οθόνη μπροστά από έναν τοίχο κι εγώ μιλάω στις πλάτες τους (σε αυτή την απίστευτη διάταξη Π των σχολικών εργαστηρίων), δυσκολεύει σημαντικά την καλλιέργεια εποικοδομητικών σχέσεων και την ομαλή συνεργασία μιας ομάδας. Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός μαθητών ανά τάξη αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα και κατά τα επόμενα σχολικά έτη, ιδιαίτερα στα εργαστηριακά μαθήματα.

Η διδακτέα ύλη σχεδόν καλύφθηκε, με κάποια δυσκολία ωστόσο, κυρίως λόγω των χαμένων ωρών (αποχές, εκδρομές, εκδηλώσεις, κλείσιμο σχολείου λόγω γρίπης, κ.α.) που έχω την εντύπωση ότι αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Έχω επισημάνει και στο παρελθόν ότι η απώλεια ωρών στα μονόωρα μαθήματα έχει πολύ μεγαλύτερες συνέπειες από τη μη κάλυψη της ύλης. Η συνέχεια του μαθήματος χάνεται, η επαφή των μαθητών με το διδακτικό αντικείμενο φθίνει και το μάθημα τελικά απαξιώνεται. Το πρόβλημα αυτό γίνεται ιδιαίτερα αισθητό στη Γ’ Γυμνασίου που η κατανόηση εννοιών αλγοριθμικής και προγραμματισμού απαιτεί συστηματική και σταθερή ενασχόληση με το αντικείμενο.

Ειδικά για τον προγραμματισμό, θα ήθελα να επισημάνω ότι μόλις το μάθημα αρχίζει να γίνεται πραγματικά ενδιαφέρον για τα παιδιά, όταν έχουν μάθει τα βασικά εργαλεία για να φτιάχνουν δικές τους δημιουργικές εργασίες και παιχνίδια, απλά τελειώνει το σχολικό έτος.  Και πώς αποχαιρετούν την Πληροφορική Γυμνασίου; Θα το γράφω μέχρι να αλλάξει: τους ζητάμε να απαντήσουν γραπτά σε 9 ισοδύναμα θέματα από τα οποία τα 6 πρέπει να είναι θεωρία και τα 3 ασκήσεις !!!

Εξακολουθώ να πιστεύω πως, για να επιτευχθούν καλύτερα και ουσιαστικότερα αποτελέσματα, χρειάζεται να αυξηθεί ο αριθμός των ωρών διδασκαλίας ή / και να ξεκινήσει η εξοικείωση με το περιβάλλον ανάπτυξης από μικρότερη τάξη.

Τέλος, αυξάνονται κάθε χρόνο τα παράπονα των γονιών που δεν μπορούν να ελέγξουν τη χρήση υπολογιστή από τα παιδιά τους. Το αποκορύφωμα ήταν όταν μια μητέρα φέτος μου ζήτησε το λόγο «Γιατί τους τα δώσατε;» αναφερόμενη στους μαθητικούς υπολογιστές της Α΄ Γυμνασίου. Απλά το καταγράφω και εκφράζω την αδυναμία μου να αναλάβω συμβουλευτικό ρόλο για παιδιά που αναπτύσσουν προβληματικές συμπεριφορές λόγω εξάρτησης από τον Η/Υ. (Μια εξειδικευμένη επιμόρφωση πάνω σε αυτό το θέμα θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη).

Οφείλω ωστόσο να ομολογήσω ότι με χαροποίησε ιδιαίτερα μαθητής της Α’ Γυμνασίου με πολλές μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα κοινωνικοποίησης που στο διάλειμμα ανέβασε στο facebook τη ζωγραφιά που είχε κάνει στη Ζωγραφική για «να τη δείξει στους φίλους του», ενώ κάποιος άλλος μου έστειλε e-mail από το λογαριασμό του στο sch για να ζητήσει οδηγίες για κάποιο πρόγραμμα και μετά με ευχαρίστησε πάλι με e-mail γιατί «ακολούθησε τις οδηγίες και τα κατάφερε!».  Ευχάριστη έκπληξη ήταν επίσης η πρωτοβουλία μαθήτριας της Β΄ Γυμνασίου να φτιάξει στο MovieMaker  βιντεάκι με θέμα την ιστιοπλοΐα που με χαρά παρουσίασε στην τάξη καθώς και άλλων μαθητών που εμπλούτισαν με μεράκι τις εργαστηριακές δραστηριότητες του μαθήματος στο σπίτι, παρουσιάζοντας ενδιαφέρουσες εργασίες.

Η ουσιαστική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για τη δημιουργική απασχόληση των μαθητών μας είναι (ή θα έπρεπε να είναι) επιθυμητός στόχος κάθε μαθήματος. Ωστόσο, έχω την εντύπωση πως, όποτε  -και αν - συμβαίνει, είναι η εξαίρεση που απλώς επιβεβαιώνει τον κανόνα της άνευ σχεδιασμού ενσωμάτωσης  των νέων τεχνολογιών στη διδακτική πράξη. Κανόνας που ακολουθήθηκε πέρυσι με τη διανομή netbook στους μαθητές και που πολύ φοβάμαι θα επαναληφθεί και φέτος με τη νέα μόδα των διαδραστικών πινάκων.

Κλείνοντας, και δυστυχώς σε αντίθεση με τον αισιόδοξο επίλογο της περυσινής σχολικής χρονιάς κατά την οποία διέκρινα ενδείξεις για την αναβάθμιση του μαθήματος και του ρόλου του καθηγητή Πληροφορικής στα σχολεία, φοβάμαι πως αυτή η αναβάθμιση μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε υποβάθμισή μας σε τεχνικούς υποστήριξης όλων των άλλων μαθημάτων και σχολικών δραστηριοτήτων. Γιατί τελικά, η διευκρίνιση της εγκυκλίου ότι ο υπεύθυνος εργαστηρίου  (δηλ.  ο ένας και μοναδικός καθηγητής Πληροφορικής στα περισσότερα Γυμνάσια) «υποστηρίζει συμβουλευτικά τη λειτουργία του σχολείου σε θέματα που αφορούν στις Τεχνολογίες Πληροφοριών…» ενώ ταυτόχρονα «δεν απαλλάσσεται από εξωδιδακτικές εργασίες» τι άλλο επιτυγχάνει από το να μας εμπλέκει σε όλες τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα σε ένα σχολείο; Από το στήσιμο του εξοπλισμού για τις σχολικές γιορτές, τις ιστοσελίδες του σχολείου και τα blogs των συναδέλφων, τις εφαρμογές μισθοδοσίας και ενημέρωσης στατιστικών, την εγκατάσταση και παραμετροποίηση του e-school, την επιλογή του κατάλληλου τύπου διαδραστικών πινάκων έως ακόμα και την απογραφή δημοσίων υπαλλήλων (!!!). Απ’ όσο ξέρω, δύσκολα συμβουλεύει κανείς σε εργασίες που δεν έχει μελετήσει και δεν έχει διεκπεραιώσει πρώτα ο ίδιος.

Ελπίζω τα παραπάνω να είναι απλά προσωπικές και αβάσιμες ανησυχίες που θα διαψεύδονται καθημερινά στη σχολική πράξη.

Εύχομαι σε όλους καλό καλοκαίρι και μια ήρεμη και δημιουργική νέα σχολική χρονιά.

 

Σητεία 28/6/2010

 

Ελπίδα Λαγουδάκη

Καθηγήτρια Πληροφορικής

2^ου Γυμνασίου Σητείας